امروزه در زندگی ما از برق و وسایلی که با استفاده از انرژی آن کار میکنند، با عنوان یک امپراطوری یاد میشود، به گونهای که تصور یکخانه یا محل کار بدون ابزار آلات الکتریکی محال است. همانطور که گفته شد، برق منبع تغذیه بسیاری از وسایل امروزی است و هر وسیلهای متناسب با ولتاژ مورد نیازش از برق تغذیه میشود.
در مواقعی که ولتاژ کی منبع تغذیه کم یا زیاد باشد از یک محافظ برای رله کردن برق استفاده میکنیم؛ سرج ارستر بهعنوان یک وسیله الکتریکی، برای محافظت از ابزار الکتریکی بکار میرود و با توان 120 ولتی راهاندازی میشود. به این ابزار الکتریکی، برقگیر نیز گفته میشود که در دستگاههای با توان 1000 V، برای جلوگیری از سوئیچ شدن موج برقی به کار میرود.
بدون یک دستگاه سرج، اگر ولتاژ برق بیش از 120 ولت باشد آن دستگاه خراب میشود چون باوجود یک سرج ارستر هیچ ولتاژی از 120 ولت بالاتر نمیرود و میتوان حفاظت از دستگاه را تأمین کرد یک دستگاه از سرج از قطعاتی مانند وریستور اکسید شده فلزی، هسته آهنی منتقلکننده، تریستور، GDT و زینر دیود (خنثیساز).
تریستور یک کلید چهار لایه است که نیمهرسانای قدرت محسوب میشود. دیود خنثیکننده برای محافظت کردن قطعات حساس در مقابل امواج گذرای برق به کار میرود و یک دستگاه الکتریکی است. جی دی تی متشکل از دو الکترود که فضای خالی بین آنها را گاز نجیب پر میکند؛ با افزایش اختلاف پتانسیل میان دو الکترود گاز یونیزه میشود و جریان میان این دو الکترود را برقرار میسازد.
ملزومات برقی معمولا اشاره به رنج وسیعی از قطعات مورد استفاده در صنایع برقی دارد که برای کنترل و مدیریت ابزارآلات برقی و برق صنعتی بکار میرود. عبارت ملزومات برقی رنج وسیعی از تجهیزات برقی را شامل میشود.
نحوه عملکرد سرج ارستر
در زمانی هوا طوفانی یا بارانی است اگر صاعقهای به ساختمان برخورد کند، این قطعه سرج کار حفاظتی خود را از ساختمان آغاز میکند؛ به این صورت که با تحمل انرژی اضافه تحمیل شده بر ساختمان از سازه مراقبت میکند و جریان بار را به زمین انتقال میدهد. پس از آن به دلیل وجود یک هادی در این دستگاه، توان کنترل شدهای از انرژی به ساختمان و جعبه تقسیم برق بازمیگردد. وجود یک اکسید فلز وریستور یا MOV در برقگیر باعث میشود که در زمینه انتقال بار اضافی جریان برق، عملکرد مناسبی داشته باشد. اکسید فلز وریستور در واقع یک نیمههادی بسیار حساس به جریان بالای برق میباشد.
اگر یک ولتاژ عادی باشد MOV در نقش عایق ظاهر شده و اجازه عبور به جریان نمیدهد اما در زمان رد شدن یک جریان توان بالا همان گونه که ذکر شد بهعنوان هادی عمل خواهد کرد؛ در نتیجه میتوان گفت که وریستور یک سوئیچ باز در زمان ولتاژ کم و یک سوئیچ بسته برای ولتاژ بالا به شمار میآید.
یک راه برای حافظت از دستگاههای صنعتی در برابر ولتاژهای گذرا و یا مزاحم، اتصال یک ارستر به هادی قبل از ورود به تجهیزات است. شایانذکر است که این وسیله یک جاذبه برای صاعقهها نیست بلکه یک محافظ در برابر آنهاست و کاراییاش در زمینه محافظت از ابزارهایی که موازی با آن نصب شدهاند.
سرج ارستر تابلویی
هنگام برخورد رعدوبرق به یک ساختمان، قسمتی از انرژی صاعقه به تابلو برق آن ساختمان بازگشت داده میشود که این جریان قوی، زمینه برای تخریب و زیان مالی فراهم میکند. این موضوع از آن بعد که دستگاههای با ارزشی در بانکها، بیمارستانها و سایر مراکز دادهها وجود دارد و ممکن است که در معرض خطر قرار بگیرند، حائز اهمیت فراوانی است. با تعبیه یک دستگاه سرج ارستر بر تابلو برقهای هر ساختمانی میتوان به طور امن، از وسایل الکتریکی آن ساختمان محافظت کرد.
این نوع از ارستر برای سیستم زمین به کار برده میشود و در انواع تابلو برق، پنلهای خورشیدی و تابلوهای مخابرات قابل نصب و اجرا خواهد بود. این دستگاه با ابعاد کوچک خود، جریان صاعقه 100KA را تخلیه کرده و بر روی DIN نصب میشود. طبقهبندی سرج ارسترها بر اساس دو مولفه سطوح ساختمانی از نظر خطر رعدوبرق و نوع تابلو که میتواند اصلی یا فرعی باشد، انجام میگردد.
از جمله ویژگیهای خاص این محصول میتوان به پشتیبانی فاز، کنتاکت سیگنال شدن از راه دور بهگونهای شناور، فیوزهای پشتیبانی کننده برای سیستم های تک فاز، طراحی خاص DIN، 5 سال گرانتی و وجود راهکارهایی برای کلاس های 1 و 2.
نحوه نصب سرج ارسترها
ابزارآلات محافظتکننده برق یا ارستر متعلق به تابلو برق یا اس پی دی، در شبکههای تلفنی، اتوبوسهای اتوماتیکی، ارتباطات و شبکههای تأمین برق به کار برده میشوند. قطعه حفاظت کننده اس پی دی در برابر منفجر شدن مقاوم بوده و در ترکیب حفاظتی سیستم برقی قرار میگیرد. این قطعه بهصورت موازی و با آمپدانس بالا در تابلو برق قرار گرفته و در کل شبکه تغذیه برق، قابلاستفاده میباشد. زمانی که ولتاژ گذرا در حال عبور از سیستم است، با کاهش آمپدانس دستگاه، SPD با حساسیت بالای خود وارد میشود و جریان عبوری را از سیستم دور میکند.
چگونگی تعبیه یک دستگاه سرج به گونه است که اغلب قبل از سوئیچ حفاظت کننده از جان (RCD) و پس از کلید اصلی، با کمک یکپایه بر روی تابلو برقهای ریلی قرار میگیرد.
اغلب سرج هایی که تولید میشوند، از نوع ماژولار میباشند و شامل 2 قطعه ماژول حفاظت کننده و پایه هستند. یک ماژول حفاظت کننده مانند یک خشاب است که به پایه وارد یا از آن خارج میگردد؛ اگرچه در بعضی از پتانسیلهای ضربهای ماژول حفاظت کننده و پایه بهخاطر یکپارچگی از یکدیگر قابل تفکیک نیستند. چند عامل میتوانند تعیینکننده عمر سرج ارسترها باشند ازجمله:
- ضربات اضافه ولتاژی که در اثر سوئیچ شدن اتفاق میافتند
- توان و میزان برخورد رعدوبرق
فروشگاه اینترنتی یراق سازه عماد ارائه دهنده انواع کابل خودنگهدار، مقره پلیمری، کابلشو و …. می باشد .
📝 در صورت هر گونه سوال برای ما کامنت بگذارید تا کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگو باشند