مقره چیست ؟
مقره چیست ؟ مقره یک نوع عایق الکتریکی است که برای اتصال کابل‌های برق با برج انتقال برق بکار می‌رود.
در خطوط انتقال نیرو لازم است هادی‌های تحت ولتاژ به نحوی از برج‌ها ایزوله شوند و برای این کار از مقره‌ها استفاده می‌شود. این مقره‌ها دو وظیفه عمده دارند:
وظیفه اصلی مقره چیست ؟ ایزوله کردن هادی از بدنه برج میباشد. این مقره‌ها باید بتوانند بدون داشتن جریان نشتی، ولتاژهای بالای خطوط انتقال را از بدنه برج ایزوله نمایند.
مقره‌ها (Insulator) باید تحمل نیروهای مکانیکی حاصل از وزن هادی‌ها و نیروهای اعمالی ناشی از باد و یخ را داشته باشند.
انواع مقره
انواع مقره چیست ؟ مقره انواع متفاتی دارند که بر حسب کاربرد و سطح ولتاژ به کار رفته از یکدیگر تفاوت دارند، از انواع مقره ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- مقره سوزنی
- مقره چرخی
- مقره بشقابی
- مقره یکپارچه
- مقره زنگوله ای
- مقره بوشینگ
جنس مقره چیست ؟
جنس مقره چیست ؟ مقره ها را میتوان در سه دسته مقره های چینی ، مقره های شیشه ای و مقره های پلاستیکی قرار داد.
این مقره‌ها از ترکیبات آلکالین و سیلیکات آلومینیوم و پودر کوارتز ساخته شده‌است. جهت بالا بردن استقامت مکانیکی چینی به آن اکسید آلومینیوم اضافه می‌کنند. مقره‌های چینی چندین نوع می‌باشندکه انواع آن‌ها بشقابی، سنجاقی و مقره‌های یکپارچه میباشد که مقره‌های بشقابی در تیرهای انتهایی و میانی و مقره سنجاقی و یکپارچه فقط در تیرهای میانی استفاده می‌شوند.
از شیشه نیز در ساخت مقره‌ها استفاده می‌شود ولی به دلیل پایین بودن استقامت مکانیکی شیشه لازم است به طریقی آن را تقویت نمود. یک روش، سرد کردن سریع شیشه پس از شکل‌دادن آن میباشد که با این روش سطح خارجی مقره سخت شده، موجب افزایش استقامت مکانیکی آن می‌شود. اشکال این نوع مقره‌ها این است که در مقابل ضربات مستقیم شکننده میباشد و با کوچکترین ضربه مستقیم، مقره کاملاً خرد می‌شود.
این مقره‌ها از جنس پلاستیک و از ترکیبات شیمیائی اتیلن، پروپیلن و رزین میباشد. مزیت این مقره‌ها در دفع خوب آب میباشد زیرا پلاستیک این مزیت را دارد که قطرات آب روی سطح آن جاری نمی‌شود تا با قطرات دیگر ترکیب شده مسیری را برای هدایت قوس فراهم کند. در صورتی که در مقره‌های چینی و شیشه‌ای آب به راحتی روی سطح مقره جاری می‌شود.
مقره سوزنی
مقره سوزنی چیست؟ جنس این نوع مقره‌ها می‌تواند از چینی، شیشه یا پلاستیک باشد. از این نوع مقره در برج‌های میانی و تا ولتاژ ۳۳ کیلو ولت استفاده می‌شود. جهت ارتباط این نوع مقره‌ها با پایه فلزی، از یک فلز نرم‌تر به عنوان رابط استفاده می‌شود تا حرکات و تنش‌های ناگهانی باعث شکسته شدن مقره نشود. همچنین میتوان این مقره را به صورت افقی نصب نمود.
مقره چرخی
مقره چرخی چیست؟ جنس این نوع مقره‌ها می‌تواند از چینی، شیشه یا پلاستیک باشد. این مقره‌ها به صورت یک‌شیاره یا دوشیاره می‌باشند و بیشتر در ولتاژهای توزیع (منظور ولتاژهای فشار ضعیف ۲۲۰تا۴۰۰ولتمی باشد) کاربرد دارند. تعداد شیارها بستگی به سطح ولتاژ دارد.
مقره بشقابی
مقره بشقابی چیست؟ این نوع مقره از جنس شیشه یا چینی و به شکل دیسک بوده و از نظر کاربرد نیز رایج‌ترین مقره در خطوط هوایی انتقال انرژی میباشد. این مقره‌ها به صورت زنجیره مقره استفاده می‌شوند که تعداد دیسک‌ها در زنجیر مقره بستگی به سطح ولتاژ، محل استفاده و اضافه ولتاژ دارد. ارتباط این دیسک‌ها با دیسک دیگر توسط دو قطعه فلزی که با پودر سیمان و شیشه و چسب مخصوص به مقره محکم می‌شود، صورت میگیرد. این نوع مقره بسته به نحوه اتصال به یکدیگر و با توجه به شکل آن‌ها در انواع مختلف وجود دارد.
در ادامه به معرفی سه نوع مقره های بشقابی میپردازیم
این مقره خود انواع مختلفی دارد. مقره‌های نوع کلاهکی (Ball & Socket Type Insulator) و مقره‌های نوع شیار و زبانه (Tongue & Clevis Type Insulator).
مقره بشقابی ضد مه (Anti Fog Insulator) در مناطق آلوده و مه آلود که به فاصله خزشی بیشتری نیاز دارند استفاده می‌شود. در این مقره شیارهای پایین بزرگتر از شیارهای مقره‌های معمولی میباشد؛ ولی وزن آن‌ها زیادتر بوده و موجب افزایش نیروی مکانیکی روی برج می‌شود.
از مقره‌های بشقابی آئرودینامیک Aerofoil Insulator)) در مناطق بادگیر استفاده می‌شود زیرا سطح بادگیر کمتری نسبت به دیگر مقره‌ها دارد و در زنجیر مقره انحراف زاویه کمتری داشته و نیروهای وارده به برج کم می‌شود. به علت فاصله خزشی کم این نوع مقره، جهت حفظ ایزولاسیون در زنجیر مقره از تعداد بیشتری از این نوع استفاده می‌شود که اینکار باعث افزایش هزینه خواهد بود.
مقره یکپارچه
مقره یکپارچه چیست؟ (Long rod Insulator) به شکل استوانه‌ای بلند بوده که دارای شیارها و برآمدگی‌هایی است. جنس این مقره‌ها معمولاً از چینی و سرامیک است و به دو صورت توپر (solid core sylindrical posts ) و تو خالی Hollow Insulator) ) ساخته می‌شود. این مقره‌ها می‌توانند به صورت‌های مختلفی به هم وصل شوند. (عمودی یا مایل)
مقره زنگوله ای
مقره زنگوله‌ای چیست ؟ ( شکلBell Type Insulator) به شکلی ساخته می‌شود که امکان نشستن گرد و خاک و آلودگی روی آن حداقل باشد. از این مقره در مناطق استفاده می‌شود که آلودگی زیاد است و باران کم می‌بارد.
مقره بوشینگ
مقره بوشینگ چیست؟ مقره‌های بوشینگ (Bushing Insulator ) مانند مقره‌های یکپارچه میباشد با این تفاوت که قطر ابتدا و انتهای آن متفاوت است. از این نوع مقره در ترانس‌ها استفاده می‌شود که محل اتصال مقره به ترانس دارای قطر بیشتری است.
کاربرد مقره
کاربرد مقره چیست؟ مقره ها در حوزه صنعت برق مورد استفاده قرار میگیرد.کاربرد مقره ها با توجه به ویژگی های تعریف شده به شرح زیر میباشد.
کاربرد های مقره در شبکه های فشار قوی
در خطوط انتقال و یا توزیع کابل های حاوی جریان الکتریکی فشار قوی بر روی مقره ها قرار می گیرد و مقره ها باید وزن کابل ها را تحمل نمایند
مقره ها باید دارای استحکام لازم برخوردار بوده تاقادر باشند بین فازهای شبکه و دکل ها که متصل به زمین هستند ایزولاسیون کافی جهت تحمل ولتاژ فازها را دارا باشند .
امیدواریم مطلب مقره چیست ؟ برای شما مطلب جامعی بوده باشد در صورتیکه سوال و یا نظری دارید برای ما کامنت بگذارید تا کارشناسان یراق سازه عماد در اسرع وقت پاسخگوی شما باشند. این مطلب را در آینده نیز کامل خواهیم کرد.